مقاله ای با موضوع جذب سرمایه گذاری بین المللی و مصائب آن به قلم دکتر پیمان مولوی
1395/08/09
جذب سرمایه گذاری بین المللی و مصائب آن
دکتر پیمان مولوی
مشاور ارشد تامین مالی و جذب سرمایه گذاری خارجی
بسیار در اهمیت جذب سرمایه گذاری بین المللی سخن گفته و نوشته شده و در طول ۲ سال گذشته بیش از ۱۰۰ سمینار و همایش در خصوص جذب سرمایه گذاری خارجی در داخل و خارج برگزار گردیده است، اما بسیار کم در خصوص اقدامات اجرایی شفافی که باید صورت پذیرد صحبت شده است.
الزامات اولیه جذب سرمایه گذاری بین المللی در ایران بسیار پیش پا افتاده هستند بسیاری از مدیران و کارشناسان که در این حوزه مشغول به رتق و فتق امور هستند به زبانهای زنده دنیا آشنایی و تسلط کافی ندارند، این امر ممکن است به نظر مشکل عمده ای به نظر نرسد ولی وقتی مدیران مناطق آزاد ما که هدفشان تعمیق روابط بین المللی است به زبانهای بین المللی و منطقه ای تسلط ندارند چگونه می توانند در ایجاد ارتباط موثر موفق عمل کنند.
برای جذب سرمایه گذاری بین المللی باید الگو داشت ، الگوهای موفق ، آیا ما در ایران الگوی جذب سرمایه گذاری بین المللی را داریم؟ کدام مدل را ترجیح می دهیم ؟ مدل امارات متحده عربی ، سنگاپور، مالزی، ترکیه و یا عمان؟ به نظر نگارنده در سطح کشور هنوز الگویی برای جذب سرمایه گذاری بین المللی وجود ندارد.
سرمایه گذاران بین المللی بر خلاف تصور ما، ایران را بهشت سرمایه گذاری نمی بینند بلکه ایران را کشوری با ریسک اعتباری بالا (در سطح) می دانند و این تصور که شرکتهای بین المللی برای ورود به بازار ایران در صف قرار دارند تصور درستی نیست، در جهان امروزی ۸۰ هزار میلیارد دلار پول سرگردان برای ورود به کشورها و سرمایه گذاری وجود دارد ولی به سبب ریسک بالای سرمایه گذاری در کشورها فقط ۳۰ درصد آن جایی برای سرمایه گذاری می یابنداین یعنی ما باید به دنبال سرمایه گذاران باشیم و شرایط ورودشان را به صورت واقعی تسهیل کنیم.
برای جذب سرمایه گذار بین المللی که شرکت و فردی است کار کشته و حرفه ای، شما به آمار و اطلاعات مالی قابل قبول با استاندارد بین المللی برای فهم زبان طرفین احتیاج دارید در این حوزه نیز ما از بدیهی ترین استانداردها به دور هستیم، استاندارد مالی IFRS هنوز در شرکتهای ایرانی همه گیر نشده و بسیار نو است، این یعنی ما زبان استاندارد بین المللی برای مذاکرات تخصصی مان نداریم لازم به ذکر است که در بنگلادش و پاکستان در حال اجراست.
سرمایه گذار بین المللی برای پوشش ریسک مترتب به سرمایه گذاریش در ایران نیازمند ابزار های پوششی یا Hedge است ، آیا ما ابزار های پوشش ریسک برای سرمایه گذار بین المللی داریم و یا در حال ایجاد بستر های لازم هستیم؟ هنوز بورس ارز افتتاح نگردیده که یکی از مهمترین ابزار های پوشش ریسک ارز برای سرمایه گذاران است.
سرمایه گذاران معتبر بین المللی در پروژه هایی سرمایه گذاری می کنند که طرح های های توجیهی قابل قبول بانکی داشته باشند (Bankable feasibilty study)، بدین معنی که طرح های توجیهی برای پروژه ها باید با تایید یک شرکت مشاور بین المللی برسد و یا با مشارکت آنها تهیه گردد تا مورد اطمینان سرمایه گذار معتبر بین المللی قرار گیردو حضور آنها موجب جذاب شدن طرح ها می گردد.
جذب سرمایه گذاری بین المللی مستلزم ثبات اقتصادی و ارایه علایم مثبت و قابل اتکا به سرمایه گذاران بین المللی است ، یعنی نوسانات اقتصادی و سیاسی موجب ارسال علایم منفی به سرمایه گذاران می شود و عدم اطمینان برای سرمایه گذاری ایجاد می کند.
برای تعامل با سرمایه گذاران بین المللی نیازمند نیروی انسانی تحصیلکرده با چشم انداز جهانی هستیم ، ما در ایران نیروی تحصیلکرده بسیاری داریم ولی در خصوص داشتن چشم انداز جهانی دچار مشکل هستیم، کارشناسان ، مدیران و مسئولین ما باید به صورت مستمر در معرض آموزشهای درجه یک بین المللی و به روز باشند تا توانایی پیش بینی بازار ها و تصمیم گیری های هوشمندانه را داشته باشند.
مواردی که اشاره شد جزو الزامات اولیه جذب سرمایه گذاری خارجی هستند ، تا به این موارد به صورت جدی توجه نشود چه در دولت و چه در سطح شرکتهای خصوصی جذب سرمایه گذاری خارجی از سطح شعار در کشور فرا تر نخواهد رفت.
روزنامه گسترش تجارت - شماره ۱۹